چرا در آیه 3 سوره انسان گفته شده است “إِمَّا شَاكِرًا وَإِمَّا كَفُورًا”

بسم الله الرحمن الرحیم

هست کلید در گنج حکیم

إِنَّا هَدَيْنَاهُ السَّبِيلَ إِمَّا شَاكِرًا وَإِمَّا كَفُورًا

چرا در آیه 3 سوره انسان گفته شده است “إِمَّا شَاكِرًا وَإِمَّا كَفُورًا” و چرا گفته نشده است «اما شاکرا و اما کافرا» یا «اما شکورا و اما کفورا» یا «اما شکورا و اما کافرا»

در تفسیر نمونه در این باره چنین آمده است: “از آن جا که از دست و زبان هیچ کس بر نمى‏ آید که از عهده شکر خدای متعال بر آیند(از دست و زبان که بر آید/ کز عهدهٔ شکرش به در آید)، در مورد “شکر” تعبیر به اسم فاعل کرده، در حالى که در مورد “کفران” تعبیر به “کفور” شده است. کفور صیغه مبالغه است؛ یعنی زیادی و شدت؛ زیرا آنها که این نعمت بزرگ را نادیده بگیرند، بالاترین کفران را کرده‏اند؛ چرا که خداوند انواع وسائل هدایت را در اختیار آنها گذارده، و این نهایت کفران است که انسان همه آنها را نادیده بگیرد و راه خطا برود.(1)

به بیانی دیگر، انسان در مسير بندگى و تشكّر از خداوند، مرحله ضعيف يا متوسّطى را طى مى‌كند ولى در طريق سركشى و تمرّد، مرحله بالايى را مى‌پيمايد. در جای دیگر نیز به این مسئله اشاره شده است: «اعْمَلُوا آلَ دَاوُودَ شُكْرًا ۚ وَقَلِيلٌ مِنْ عِبَادِيَ الشَّكُورُ»(آیه ۱۳ سوره سبأ) ای آل داود شما شکر و ستایش خدا به جای آرید و (هر چند) از بندگان من عدّه قلیلی شکر گزارند.در شكر، شاكر است (نه شكور)، ولى در كفر، كفور است. «إِمَّا شاكِراً وَ إِمَّا كَفُوراً» يعنى شكر او معمولى ولى كفر او قوى است.

به چند نمونه ديگر توجه كنيد:

«إِنَّ الْإِنْسانَ لَظَلُومٌ»(2) به راستى كه انسان بسيار ظالم است.

«كانَ الْإِنْسانُ عَجُولًا»(3) انسان موجودى بسیار عجول است.

«إِنَّ الْإِنْسانَ لِرَبِّهِ لَكَنُودٌ» (4) انسان نسبت به پروردگارش بسيار ناسپاس و بخيل است.

و چه خوش گفت بابا طاهر:

دلا خوبان دل خونین پسندند
دلا خون شو که خوبان این پسندند

متاع کفر و دین بی‌مشتری نیست
گروهی آن گروهی این پسندند

منابع: 1.مکارم شیرازى، ناصر، تفسیر نمونه، ج ‏25، ص 338

2.آیه 34 سوره ابراهیم

3.آیه 11 سوره اسراء

4.آیه 6 سوره عادیات

ایجاد کننده پست 91

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

Related Posts

کلمه مورد نظر را تایپ کنید و کلید اینتر را بفشارید در غیر اینصورت با دکمه Esc خارج شوید.

بازگشت به بالا