🌱 بسم الله الرحمن الرحیم
هست کلیدِ درِ گنجِ حکیم🌱
چرا در قرآن کریم،خداوند برای خودشان از فعل جمع استفاده نموده اند⁉
- احترام آمیز بودن افعال جمع نسبت به افعال مفرد، کاملا مشخص است و انسانها برای ادای احترام به یک فرد محترم از افعال و ضمایر و واژه های جمع استفاده می کنند.مثلا هنگام سخن گفتن با استادی می گوییم:
شما فرمودید،حضرتعالی خیلی خوش آمدید،سپاس از شما که وقت گهربارتان را در اختیار بنده قرار دادید
و…
در مورد خدای بزرگ نیز به خاطر عظمت پروردگار در برخی از موارد از ضمیر جمع استفاده شده و «ما» آمده است. - در برخی از موارد، کارها به فرمان خداوند و به وسیله فرشتگان انجام میشود. در این گونه موارد نیز گاهی در قرآن از ضمیر جمع ما استفاده شده.
چهار فرشته مقرب و معروف خداوند عبارتند از:
جبرائیل که واسطه وحی الهی و پیام خداوند به پیامبران و اولیاء خداوند است/عزرائیل که عامل قبض ارواح انسانها و مرگ آنان است/میکائیل که واسطه روزیرسانی از مصدر عالم و خزائن الهی به خلق خداوند است/اسرافیل که مسئول دمیدن در صور و اعلام قیامت و حرکت عمومی به سوی قیامت کبری است(1)
ناگفته نماند پس از آنکه جبرئیل،میکائیل و اسرافیل از آوردن مقداری گِل برای آفرینش انسان منصرف شدند، در آخرین مرحله، خداوند، عزرائیل را برای این کار فرستاد و او مشتى از خاک زمین را برداشت و آنرا با خود برد و در جای مشخصی که برایش در نظر گرفته شده بود گذاشت. خداوند فرمود: چنانچه با وجود کراهت زمین، به این فرمان من عمل کردی، از امروز تا روز قیامت، مسئول گرفتن جان همه اهل زمین و آنانی که مرگ را برایشان مقدّر کردهام نیز باش(2)
پس در آیه «لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسَانَ فِي أَحْسَنِ تَقْوِيمٍ»(3)چون در خلقت انسان، بعضی از فرشتگان فرامین خداوند را انجام دادهاند،بنابراین برای رعایت عدالت، خداوند از ضمیر جمع استفاده نموده است.
و در آخر به برخی از آیات که در آنها از فعل جمع استفاده شده است،می پردازیم:
«نحن نزّلنا الذكر و انا له لحافظون»(4)
«نحن اقرب اليه من حبل الوريد»(5)
«انا انزلناه في ليلة القدر»(6)
و…
📚منابع:
1.امام سجاد (ع)،صحیفه سجادیه، ص۲۷، دعای ۳
2.ابن طاووس حلی، سید علی، سعد السعود للنفوس منضود، ص 33
3.سوره تین،آیه 4
4.سوره حجر،آیه 9
5.سوره ق،آیه 16
6.سوره قدر،آیه 1
✍🏻پژوهش و گردآوری:صادق خیری