بسم الله الرحمن الرحیم
هست کلید در گنج حکیم
کلمه گربه در ضرب المثل ها و کنایه های زبان فارسی
- زنگوله را کی به گردن گربه می‌اندازند: امروزه وقتی یک مشکل بزرگ یا یک کار خطرناک پیش می آیداین مثل به کار میرود.
- دعای گربه در آسمان رخنه نکند: در اینجا گربه نماد پستی است Û مفهوم دعا ودرخواست آدم های پست وخاشاک هیچ وقت اجابت نمیشود.
- چوب را که برداری گربه دزد می گریزد : یعنی مجرم میداند که چه کاری کرده، کافی است که تا تو اشاره کنی تا خودش را لو دهد و پا به فرار بگذارد.
- گربه برای رضای خدا موش نمیگیره: این ضرب المثل یا کنایه پرکاربرد در مواقعی به کار میرود که شخص انتظار جبران کارش را از طرف مقابل دارد.
- در دیزی بازه حیای گربه کجاست: یعنی اینکه اگر به شخصی آسان گیری شد و موقعیت خوبی را برایش فراهم کردند حیا کند و سوء استفاده نکند کنایه از قدر نشناسی محبت دیگران.
- گربه تنبل را موش طبابت می کند: شخصی که تنبلی میکند دوای دردش دسته دشمنش است.
- گربه خونه آدم باید خوشگل باشه: حتی چیزی کم ارزش خانه هم باید مورد قبول و رضایت صاحب خانه و دیگران باشد
- گربه در انبان فروختن: کنایه از نیرنگ و حیله و فریب به کار داشتن.
- گربه در دکان شیشه گر: رفتن به دنبال چیزی که در جای نا مربوط است.
- گربه دنبه خواب ببیند: در مواقعی این ضرب المثل کاربرد دارد که بخواهیم به مخاطب بفهمانیم هر گربه به آرزوی خود نخواهد رسید همانطور که گربه خواب دنبه می بیند در واقعیت آن را نمی تواند به دست آورد یا به سختی.
- گربه را مجال گذر نیست: کنایه از سردرگمی و در تنگا بودن است.
- گربه سر دیگر را باز ببیند شرم میکند: کنایه از این است که اگر شرایط برای شخصی یه چیزی محیا است از آن شرایط سوء استفاده نکند.
- گوشت را به گربه سپردن: کنایه از امانت یا مالی را به شخصی غیر امن یا نا مشخص سپردن است.
- مثل سگ و گربه به جون هم افتادن: مثل کسانی که دشمنی دیرینه با هم دارند و با یکدیگر درگیر و گلاویز می شوند.
- گربه به دنبه افتادن و سگ به شکمبه افتادن: ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﮐﺴﯽﮐﻪ ﺑﻪﺧﻮﺭﺩﻥ ﺣﺮﺹ ﻭ وﻟﻊ ﺩﺍﺭﺩ ﮔﻔﺘﻪﺍﻧﺪ، ﭘﺮﺧﻮر ﻭ ﺷﮑﻤﻮ.
- گربه هفت تا جون دارد: آدم تنومند و سخت جان هست و به همین سادگی از پا نمی افتد.
- گربه رقصادن: بازی در آوردن و امروز و فردا کردن است.
- گربه را دم حجله کشتن: از ابتدای هر کاری باید جدی بود و محکم کاری کرد.
- گربه را از هر طرف انداختن چهار دست و پا آمدن است: از هر جهت مراقب تا لطمه ای نخورد.
- گربه دستش به گوش نرسیدن و بگوید که بوی بد میدهد: آدم تنبل موفقیتی ندارد و تقصیر دنیا و تبعیض های کم بود در دنیا می اندازد.
- گربه برای رضایت خدا موش نمیگیرد: هیچکس بدون گرفتن مزد و پاداش کاری را نمی‌کند، زحمت هرکس به به سود او است
- گربه را در خانه صاحبش شیر است: همانند این است که سگی در خانه صاحبش شیر بودن.
- مثل سگ و گربه به هم پریدن: همچون کسانی که با هم دشمنی دارند با یکدیگر گلاویز درگیر می‌شوند.
- درب دیزی بازه حیای گربه کجا رفته؟ : اگر به شخصی آسان گیری شد و موقعیت خوبی را برایش فراهم کردند، حیا کند و سوء استفاده نکند.
- با دعای گربه سیاه باران نمیبارد: کنایه از انسان سیاه دل و کینه ای باشد که مدام لب به نفرین می گشاید و سعی دارد حق را به خودش بدهد.
- آهسته برو، آهسته بیا که گربه شاخت نزند!: منظور این است که مراقب باش در هرکاری که میکنی از جانب دشمنانت آسیبی به تو نرسد. این ضرب المثل را زمانی به کار می برند که قصد دارند کسی را برای کار مهمی به جایی بفرستند اما قبلش توصیه های امنیتی را هم برایش بازگو می کنند.
- چوب را که برداری گربهٔ دزد میگریزد: مقصر با کوچکترین حرکتی میترسد و میگریزد
- فلانی مثل گربه ، بی چشم و روست: یعنی کسی بعد از بدست آوردن منافعش از دیگران کاری با او ندارد و به قولی نمک نشناس و بی وفاست.
- مثل گربه کور: کنایه از کسی که خیلی نمک نشناس و بی وفاست.
- مثل موش و گربه که باهم ساختن، وای به حال بقال: این جمله در جایی به کار میرود که دو دشمن بخواهند بر ضد یک دشمن با یکدیگر متحد شوند.
- همه شب گربه موش را در خواب بیند: این ضرب المثل وقتی به کار می رود که به مخاطب بفهمانیم که به آرزوی خود نخواهد رسید مگربا هزار تلاش و کوشش و بد بختی.
- گربه به دنبه افتاد سگ به شکمبه افتاد: کسی که برای خوردن حرص و طمع دارد و آدم پرخوری است.
- گربه دست و رویش را می شوید: یعنی کسی که قـصد اغــفالــــگری دارد.
- بهت نشون میدم، کجا گربه تخم میکند!: ؟
گرد آوری: ابوالفضل نامی و امیر عباس شکوری
زیر نظر دکتر حسین محمدی مبارز (ایلیا)
