واژه شناسی ماد مادر 1. مخفف مادر است که«راء» حذف شده و گاه دال را حذف کنند ومار گویند یعنی مادر. شاید مادرسالاری در قوم ماد رایج بوده باشد. وجود مجسمه«نانا/نه نه» و منطقهای به نام ماننا (Manna) که به نظر همریشه با نام مادر است می تواند شاهد مادرسالاری باشد. اما مجسمه«نانا/نه نه» خدای […]
تمدن ایلام
ایلام(:کوهستان) یا عیلام یا هَلتَمتی (سرزمین خدا): عیلام یکی از قدیمیترین و نخستین تمدنهای جهان است.برای تماشای کامل فیلم در یوتیوب، به نشانی زیر بنگرید 👇https://youtu.be/rqVTMN9u0Mo?si=2wmPoYqesfZZSwZf تمدن ایلام یکی از کهنترین و مهمترین تمدنهای فلات ایران بود که از حدود ۳۲۰۰ تا ۵۳۹ پیش از میلاد در جنوب غربی ایران (مناطق امروزی خوزستان، فارس، بوشهر […]
جام جم – جام کیخسرو – جام جمشید
جام جم؛ آینه اسرارآمیز جهان برای تماشای کامل فیلم در یوتیوب، به نشانی زیر بنگریدhttps://youtu.be/76kgpX4XVt8 جام جم: ریشه، معنا و کاربرد در فرهنگ و ادبیات فارسی ۱. معنی و ریشه شناسی: سالها دل طلبِ جامِ جم از ما میکرد وآنچه خود داشت ز بیگانه تمنّا میکردگفتم این جامِ جهانبین به تو کِی داد حکیم؟ گفت […]
آدم هفتخط
ریشهشناسی یک ضربالمثل جالب ایرانی! کامل ویدیو را در اینجا بنگریدhttps://youtu.be/cINamNq_UsM?si=rj_AXwt_nsmN1MSa کنایه “آدم هفت خط” و ریشههای تاریخی آن معنای کنایهای عبارت “آدم هفت خط” در زبان فارسی به افراد زیرک، مکار، حیلهگر، یا بسیار باهوش اشاره دارد که میتوانند از موقعیتهای دشوار به راحتی عبور کنند . امروزه این اصطلاح معمولاً برای توصیف کسانی […]
سلسله قاجاریه آقا محمد خان قاجار
معنی واژه «قاجار» و تاریخچه سلسله قاجاریه ۱. معنی واژه «قاجار» ۲. سلسله قاجاریه: تاریخچه و ویژگیها بنیانگذاری و حکومت شاهان قاجار ۱. آقامحمدخان (۱۱۷۵–۱۱۷۶ ه.ش) – یکپارچهسازی ایران پس از هرج و مرج پس از صفویه و زندیه.۲. فتحعلیشاه (۱۱۷۶–۱۲۱۳ ه.ش) – جنگهای ایران و روسیه و انعقاد عهدنامههای ننگین گلستان و ترکمنچای.۳. محمدشاه […]
واکاوی واژه دیو دروغ و الکی
ریشهشناسی واژههای «دروغ» و «الکی» در فارسی: ۱. دروغ ۲. الکی جمعبندی تفاوتها: در این ویدیو، به دنیای تاریک و اسرارآمیز دیوها سفر میکنیم. کامل فیلم دریوتیوبhttps://youtu.be/iz5_8KJ-zKE گردآوری و پژوهش: دکتر حسین محمدی مبارز(ایلیا)
واکاوی واژهی «شیطان»
شیطان از دو ریشه:«شَطَن»: به معنای دور بودن از رحمت الهی.«شاط»: به معنای سوختن از خشم. واژه «شیطان» (با تلفظ: Shaytān) در زبان عربی ریشه در زبانهای سامی دارد و به معنای «شرور»، «فریبنده» یا «دور شده از رحمت الهی» است. ریشه و تحول واژه: نتیجه گیری: واژه «شیطان» در اصل به موجودی اشاره دارد […]
واکاوی واژهی «غول»
«غول» در معانی گوناگونی چون: فریب، تباهی، مستی و مرگ است. غول ها موجودات افسانه ای و عظیم الجثه ای هستند که در اساطیر و فرهنگ های مختلف، از جمله ایران باستان، جایگاه ویژهای دارند. در فرهنگ ایرانی، غول ها اغلب با دیوها مرتبط هستند، اما تفاوت های مهمی بین آنها وجود دارد. در ادامه […]
واکاوی واژه «دیو»
دیو در اوستا: «دَئوَه»، در فارسی میانه: «دیو» . دیو در ایران باستان مفهومی پیچیده و چندبعدی داشت که در طول تاریخ دچار تحولات معنایی شد. بر اساس منابع موجود، می توان این موضوع را از چند منظر بررسی کرد: ۱. ریشه شناسی و تحول معنایی ۲. دیو در دوره پیشازرتشتی ۳. دیو در اساطیر […]
واکاوی واژه «جن»
جن جن در زبان عربی به معنی “پوشیده” یا “مخفی” است و به موجوداتی نامرئی اشاره دارد که در فرهنگ اسلامی و بسیاری از فرهنگهای دیگر به عنوان موجوداتی مابین انسان و فرشته شناخته میشوند. برخی ویژگیهای جن در باورهای اسلامی: جنها در افسانهها و فرهنگ عامه نیز نقش پررنگی دارند و گاهی با مفاهیمی […]